Kisha Orthodhokse Autoqefale në Shqipëri është i vetmi komunitet fetar që bekon flamurin kombëtar në ditën e Flamurit!? Nga Miron Çako 28/11/2021
November 29, 2021 at 9:03 pm,
No comments
Dita e Flamurit ose ndryshe e njohur si dita e pavarësisë së Shqipërisë nga pushtuesit osman në trojet Shqipëtare dhe ngritjës së flamurit së Shqipërisë në Vlorë në 28 nëntor 1912, që i përputhet me njëjtën ditë në të cilën heroi komtar Gjergj Kastriot Skënderbeu ngriti flamurin e njëjtë në Krujë më 28 nëntor 1443 është një ditë e veçantë për Kishën Orthodhkse Autoqefale të Shqipëri dhe për të krishterët orthodhoks shqiptar.
Në këtë ditë të krishterët orthodhoks mblidhen nëpër kishat dhe adhurojnë dhe falenderojnë Perëndinë Triadik, Atin ,Birin dhe Shpirtin e Shenjtë që i dha lirinë e shumë kërkuar popullit shqiptar dhe e lejoi të riformohet përsëri shteti shqiptar që kishte shekuj i robëruar nën perandorinë osmane.
Me klerikët në krye besimtarët orthodhoksë nderojnë dhe bekojnë flamurin kombëtar që vendoset në mes të kishës duke iu drejtuar Zotit Jisu Krisht me këtë lutje :“O Zot, që bekon dhe shenjtëron, ti bekoje flamurin tonë, dhe shpëtoje shtetin tonë dhe popullin tonë nga çdo rrezik dhe shtrëngicë dhe drejtoje në udhën e dritës, të lirisë dhe të përparimit nën hijen tënde dhe vlerësona ne të pavyerit të kremtojmë këtë ditë të lavdëruar, me nder, shëndet edhe ditë të gjata këtu dhe kudo.Se ti je Perëndi mëshirëplotë dhe njeridashës, dhe ty ta dërgojmë lavdinë, Atit edhe Birit edhe Shpirtit të Shenjtë, tani dhe përherë, dhe në jetët e jetëve”.
Kisha Orthodhoske në Shqipëri edhe kudo që ajo shtrihet në botë e nderon flamurin e çdo kombi sepse Kisha Katholike Apostolike Orthodhokse si trupi i Krishtit është atdhedashëse , por jo nacionaliste, bazuar në të drejtën Kanonike dhe në Traditën e Kishës, pranoi njëzëri reagimin teologjik të Patriarkanës Ekumenike ,që dënoi entofiletizmin ose racizmin e popujve ndaj nëri-tjetrit si herezi, që minon themelet kishtare të besimit të krishterë. Sinodi i Madh në Kostandinopojë (1872) vendosi se kriteri “racor” bie ndesh me Kishën Katholike (gjitëpërfshirëse), sepse cënon dogmatikisht dhe administrativisht unitetin e Kishës lokale. Duke qenë se kisha lokale përcaktohet me kritere territoriale-gjeografike, kriteri “racial” nuk favorizon praninë e diversitetit, si pasuri kishtare, por si element ndarjeje.
Kisha orthodhokse përpiqet dhe kultivon atdhedashurinë sipas shembullit të Krishtit Birit të Perëndisë që kur erdhi në botë si Biri i njeriut, një jude Ai e deshte kombin e tij deri në fund , pavarësisht se judenjtë e refuzuan si Mesian e tyre .Krishti duke parë pasojat tragjike të këtij refuzimi, nga dashuria dhe dhimbja qau për Jeruzalemin duke thënë këto fjalë; “Jeruzalem, Jeruzalem, që i vret profetët dhe i vret me gurë ata që të janë dërguar! Sa herë kam dashur t’i mbledh bijtë e tu ashtu si i mbledh klloçka zogjtë e vet nën krahë, por ju nuk deshët! Ja, shtëpia juaj po ju lihet e shkretë.Sepse unë po ju them, se tash e tutje nuk do të më shihni më deri sa të thoni: “I bekuar qoftë ai që vjen në emër të Zotit!”( Mateu 23 -37-39).
Po ashtu apostull Pavli edhe pse ishte caktuar si apostulli i kombeve ,(Veprat : 9-15) ai nuk e mohon të qënit një jude. Apostulli shkruan: “Unë jam një njeri jude nga Tarsi, qytetar i një qyteti me emër të Kilikisë; edhe të lutem, jepmë leje t’i flas popullit” (Veprat: 21.39)
Edhe pse apostulli përndiqej nga judenjtë fanatik ai kurrë nuk i harroi bashkëkombasit e tij por gjithmonë i kujton në lutje dhe është madje gati të sakrifikojë edhe shpirtin për ata , kur shkruan : “ Sepse do të doja të isha vetë i mallkuar, i ndarë nga Krishti, për vëllezërit e mi, për farefisin tim sipas mishit,të cilët janë Izraelitë dhe atyre u përket birëria, lavdia, besëlidhjet, shpallja e ligjit, shërbimi hyjnor dhe premtimet”.(Romakët 9-3-4)
Apostulli ishte shumë i qartë se çdo komb është i krijuar edhe i caktuar vendi në tokë sipas providencës hyjnore,dhe secili duhet të mbrojë vendin e tij, ai shkruan : “ (Perëndia) caktoj çdo komb njerëzish, që të banojnë mbi gjithë faqen e dheut, edhe paracaktoi rendin e kohëve dhe kufijtë e vendbanimit të tyre” (Veprat e Apostujve. 17.26).
Për Kishën Orthodhokse thirrja e atdheut në rrezik është e thellë në ndërgjegjen e krishterë.
Edhe Etërit e mëdhenjë të Kishës na mësojnë që të duam atdheun tokësor, të marrim pjesë në luftën mbrojtëse dhe t’i nderojmë ata që e mbrojnë edhe japin jetën për vendin.
Shën Athanasi i Madh , i mbi quajtur “ Atë i Orthodhoksisë” mëson: “Të vrasësh nuk është e lejushme, por të vrasësh armiq në kohë lufte është dhe e ligjshme dhe e denjë e për lavdërim. Kështu ,vlerësohen për nderime të mëdha ata që janë shquar edhe ngrihen atyre përkujtimore, që dëshmojnë veprat e tyre.”
Shën Joan Gojarti: “Gjithësecili mund të përdorë armë, për shembull vyrtyti është ai i cili lufton me të për mbrojtjen e atdheut të tij”.
Shën Grigori i Nisës: “Tradhëtia ndaj atdheut është një veprim imoral”.
Shën Vasili i Madh: “ I denjë është ai që nderon atdheun e tij siç nderon prindërit e tij”.
Shën Grigor Theologu: “Nëna e përbashkët e të gjithëve është Atdheu”.
Shën Pais Agjorit : “Së pari, i krishteri i mirë është edhe një patriot i mirë”.
Patriotizmi që frymëzon kisha është sigurisht jo me kuptimin e shovinizmit, që manifestohet me urrejtjen e popujve për njëri tjetrin, por me kuptimin e patriotizmit, atdhedashurisë që është një ndjenjë dashurie dhe sakrifice për tokën atërore, e cila na ka lindur si komb dhe popull, jo vetëm me kuptimin rracor, të gjakut por edhe në atë shirtëror në kuptimin fetar që na bashkon me Zotin dhe I japim adhurim dhe falenderim Perëndisë.
Patriotizmi autentik bazohet në filantropinë e sinqertë të shenjtorëve si bijë të zgjedhur të kishës dhe të kombit që u dalluan për luftërat e madha sakrifikuese: “për fe dhe atdhe”.
Për këtë arsye Kisha ka me mijëra dëshmor për dashurinë e Krishtit dhe për mbrojtjen e atdheut që i përfaqëson edhe flamuri kombëtar, prandaj në këtë ditë edhe në çdo Liturgji Hyjnore Kisha Orthodhokse lutet : “Për ata që ranë për fe edhe për atdhe”
Besimtarët orthodhoksë shqipëtar mund të themi pa e ekzagjeruar ishin më të i interesuarit nga të gjithë besimtarët e komuniteteve të tjera fetare për pavarësinë, sepse besimtarët dhe komunitetet e tjera fetare kishin lidhje shpërtërore me vende të caktuara në botë ku centraloizohej feja e tyre, psh muslimanët me Mekën ose katolikët me Vatikanin, kurse orthodhoksët shqipëtar të gjendur përpara fakteve historike si të coptimit të perandorisë osmane dhe pavarësisë së kombeve dhe krijimit të shteteve të reja në rajon sëbashku me shpalljen e kishave autoqefale të tyre nga Patriarkana Ekumenike sipas devizës “Kishë e pavarur në shtet të pavarur”, nxitonin për pavarësinë e vendit dhe krijimin e shtetit shqipëtar dhe rjedhimisht për autoqefalinë e kishës në shqipëri, ashtu si ndodhi mbas shumë përpjekjeve nga burra atdhedashës dhe të krishterë orthodhoksë si episkop Fan Noli, episkop Visarjon Xhuvani, etj, ku në më 17 Prill 1937 u dha Tomos-i Patriarkal dhe Sinodal: “mbi bekimin e Autoqefalisë së Kishës Orthodhokse në Shqipëri” me kryepiskop kanonik i Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë Kristofori Kisi.
Prandaj këtë ditë orthodhoksaët shqiptar jo vetëm si shtetas por edhe si besimtar nderojnë flamurin sepse në simbolin e flamurit ata nderojnë ata që ranë për fe edhe për atdhe dhe veçanërisht ata orthodhkoksë që kontribuan për pavarësinë dhe rilindjen kombëtare që u përmbush me nënshkrimin e deklaratën e pavarësisë nga 40 burra patriot ku 11 prej tyre ishin orthodhoks, si Jorgji Karbunara – Bab Dud Karbunara (1842-1917)• Jani Minga (1872-1947)• Dhimitër Tutulani (1875-1937)• Spiridon Ilo (1876-1950)• Thanas Floqi (1884-1945)• Lef Nosi (1873-1946)• Dhimitër Berati (1888-1970)• Dhimitër Mborja Emanoil (1884-1945)• Dimitër Zografi (1878-1945)• Pandeli Cale (1879-1923)• Aristidh Ruci (1875-1950) dhe i shumë të tjerëve që kanë sakrifikuar për fe edhe për atdhe deri më sot.
I përjetshëm qoftë kujtimi i tyre